Exposición Queremos SaudArte dende o Camiño Miñoto-Ribeiro

Castrelo de Miño séguelle a testemuña a municipios veciños como Cortegada ou A Arnoia, por onde tamén pasaban os peregrinos que se dirixían a Compostela, consignando 40 obras de arte que rememoran a natureza, o camiño e a cultura relixiosa. A comisaria da exposición, Lourdes Maceiras, recalca que o carácter itinerante responde a unha reivindicación que da man dunha asociación -e, recentemente, de varios municipios, entre os que se atopa Castrelo- buscan un achegamento das institucións co fin de que o Camiño Miñoto-Ribeiro sexa recoñecido camiño oficial, camiño xacobeo.

Por iso, durante tres meses Castrelo, coñecedor doutra realidade á hora de chegar a Santiago, expoñerá obras de diversos autores, na súa maioría médicos, e tamén de artistas locais, como Horacio Paz. Entre todos, forman Queremos SaudArte con fotografías, tegulas, pedras, madeiras, instrumentos musicais e lenzos.

O concello aproveitará este motivo para potenciar o camiño e os seus recursos. Así, emprenderanse actuacións de limpeza e acondicionamento do tramo en Castrelo para organizar andainas e, especialmente, para a súa conservación futura para fomentar o patrimonio entre os cidadáns. Ademais, organizaranse charlas e visitas non só á exposición, senón tamén ao traxecto do camiño, entre outras actividades.
 
5 quilómetros por Castrelo
O Camiño Miñoto-Ribeiro parte de Lobios, na provincia de Ourense, e transcorre polas comarcas de Baixa Limia, por Portugal, O Ribeiro, Carballiño e polas provincias de Pontevedra e A Coruña.

Encádrase como un dos máis antigos camiños de peregrinos e de comercio, por iso, o concello aproveitou a ocasión de recoñecer este esquecido camiño no seu conxunto; con todo, quixo ter moi presente os aproximadamente 5 quilómetros que transcorren polo noso municipio.

Investigando a localización do tramo chegouse á conclusión de que este comezaba no límite municipal actual con Arnoia, á altura de Coto Novelle, onde se atopa o conxunto arqueolóxico de Reigoso, seguindo camiño cara dito lugar para descender ata A Ponte.
O feito de que os peregrinos quixesen atravesar Castrelo desde os 116 metros de altitude de Arnoia ata os 704 de Coto Novelle para descender, de novo, ata os 105 do lugar da Ponte para cruzar o río pola ponte medieval ten explicación. En efecto, poderían aproveitar o camiño natural pola ribeira do Miño, con todo, dedúcese que aqueles optaban por esa zona dados os lugares de culto que existían, a súa advocación e a súa tradición histórica.

Unha vez no lugar da Ponte, dirixíanse a Santa María onde, previsiblemente, os peregrinos descansarían e acudirían ás termas de O Diestro para curar as súas doenzas. De feito, existen estudos que defenden que o camiño era frecuentado por leprosos, de aí o seu illamento. As termas datan de época romana e actualmente atópanse en estudo para recuperalas e recoñecer as súas augas como mineromedicinales, a pesar de que sufriron grandes danos coa construción da presa a mediados do século pasado. En zonas cubertas polo río atópanse máis surxencias, hoxe non visibles dada a modificación que sufriu a canle do río Miño polo anteriormente mencionado.

Á beira das termas aínda poden contemplarse os restos dunha antiga ponte, posiblemente romana e reconstruída en época medieval, que utilizarían para cruzar as augas do Miño, ata que a mediados do século XVI unha crecida destruíuno. Desde aquel momento, empregaríanse barcas ata a construción da nova no século XX.